Oxidatie
In alle biologische processen speelt zuurstof een dubbele rol. Aan de ene kant is het een onmisbaar element voor leven (=leven brengend en dan zuurstof genoemd). Aan de andere kant is zuurstof verantwoordelijk voor bijna alle afbraakprocessen (dan wordt het oxidatie genoemd). De verbranding van voedingsstoffen in onze lichaamscellen is een afbraakproces van voedingsstoffen, waarbij zuurstof nodig is en energie (warmte) ontstaat. Er is sprake van gewenste oxidatie. Daarnaast komen er vaak bij dit afbraakproces ook agressieve stoffen vrij die schade aanrichten: de vrije radicalen.
De vorming van vrije radicalen in ons lichaam kan het gevolg zijn van:
- Normale celdeling
- Het afweersysteem
- Het ontgiftingssysteem
Lichamelijke veroudering (dus oxidatie) is mede een gevolg van schade door vrije radicalen. Dat onze huid minder elastisch wordt en rimpelt, is een gevolg van schade door vrije radicalen aan huid en bindweefsels. Dit proces wordt versneld door roken en veel aan de zon te hebben bloot gestaan. Ook andere aandoeningen, zoals reuma, hart- en vaatziekten, tumoren, pigmentvlekken en staar, lijken mede toe te schrijven te zijn aan schade door vrije radicalen. De vrije radicalen die agressief van buiten op ons lichaam inwerken zijn o.a. straling, luchtverontreiniging, synthetische toevoegingen in voedsel, lichamelijke overbelasting, stress, zware metalen etc.
Bescherming tegen of vermijding van vrije radicalen
Op twee manieren verdedigt ons lichaam zich tegen overmatige belasting van vrije radicalen.
- Dit zijn enzymen die ons lichaam produceert om vrije radicalen aan zich te binden en daardoor onschadelijk te maken (bv. catalase, glutathion en SOD (super oxide dismutase)
- Anti-oxidanten. Dit zijn stoffen die normaal in onze voeding voorkomen en ongewenste oxidatie en daarmee ongewenste vrije radicaalvorming kunnen voorkomen. Anti-oxidanten voorkomend in voedingsstoffen zijn o.a: knoflook, pijnboombast, broccoli.
Een overschot aan vrije radicalen kun je vermijden door zo min mogelijk - Straling (overmatig zonlicht, zonnebank, radio-activiteit e.d.)
- Luchtverontreiniging en tabaksrook
- Lichaamsvreemde stoffen in voeding (synthetische kleurstoffen, zware metalen)
- Stress (lichamelijk en geestelijk)
- Oxidatie van voeding door te zorgen voor voldoende anti oxidanten
- Onvolwaardige voeding te gebruiken
Wat is er nog meer aan te doen
Het is raadzaam om naast de voeding ook een anti-oxidanten complex te gebruiken. Een anti-oxidant staat niet op zichzelf; alleen samen met andere anti-oxidanten en hulpstoffen vindt bescherming tegen vrije radicalen plaats. Veel merken hebben samenstellingen c.q. complexen van onderstaande stoffen.
- Vitamine C: anti-oxidant en ontgifter van zware metalen
- Vitamine E: voorkomt celbeschadigingen door vetzuren te beschermen tegen oxidatie: vrije radicalen vanger
- Bèta-caroteen: anti-oxidant en vrije radicalen vanger, beschermt tegen (UV) straling
- Vitamine A: beschermt celmembraam en slijmvliezen
- Glutathion: belangrijke factor tegen radicaalbelasting
- Vitamine B 6: actief in meer dan 50 enzymatische reactie
- Vitamine B 2: helpt glutathion te reduceren
- Koper: vangt radicalen in alle cellen van het lichaam
- Mangaan: wordt minder aangemaakt naarmate men ouder wordt
- Selenium en Zink: helpen tegen belasting vrije radicalen
- Taurine: aminozuur en sterk anti-oxidant (o.a. bij chloor-radicalen en cholesterol)
- Kruiden: Groene thee extract, Ginkgo Biloba, Mariadistel, Aziatische Waternavel
- Melatonine: slaaphormoon, sterke antioxidant, voorkomt celbeschadiging
- Bioflavonoiden (ook wel vitamine P genoemd)